تولید سبز- جهان با چالش‌های متعددی از جمله بحرانهای اجتماعی، تورم فزاینده، شیوع بیماری‌های عفونی جدید، کمبود غذای سالم، آلودگی هوا و آلودگی آب روبرو است. به عنوان شاهد مثا، ماریا نیرا، رییس پیشین بهداشت عمومی و محیط زیست سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که بیش از 90 درصد مردم جهان از تنفس هوای پاک محروم هستند. این بحران‌ها هم سلامت انسان‌ها را تهدید می‌کنند، و همزمان تعادل اکوسیستم‌های طبیعی را نیز بر هم زده‌اند. در این میان، تولید سبز به عنوان یک راهکار اساسی و پایدار می‌تواند نقش کلیدی در کاهش این چالش‌ها ایفا کند. اما چگونه؟
بحرانهای جهانی و ضرورت تغییر رویکرد
بحرانهای اجتماعی مانند نابرابری‌های اقتصادی و مهاجرت‌های گسترده، بیشتر ناشی از تخریب محیط زیست و کاهش منابع طبیعی هستند. تورم نیز به دلیل افزایش هزینه‌های تولید و کمبود منابع، به ویژه در بخش کشاورزی و انرژی، تشدید شده است. از سوی دیگر، شیوع بیماری‌های عفونی جدید مانند کووید-۱۹ نشان داد که تخریب زیستگاه‌های طبیعی و تغییرات آب‌وهوایی می‌توانند خطرات بهداشتی جدی ایجاد کنند.
به علاوه بحران دسترسی به غذای سالم به دلیل استفاده گسترده از کودها و سموم شیمیایی در کشاورزی صنعتی و محصولات تراریخته، سلامت میلیون‌ها نفر را تهدید می‌کند. آلودگی هوا، به ویژه در شهرهای بزرگ، باعث افزایش بیماری‌های تنفسی و مرگ‌ومیر زودرس شده است. در نظر بگیریم که تنها در یک سال در ایران، 30 هزار نفر به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست داده اند این آمار در جهان به 9درصدمرگ و میرها یعنی 5 میلیون نفر میلیون می رسد.. آلودگی منابع حیاتی آب شیرین نیز در معرض خطر قرار دارند و امنیت غذایی و سلامت انسان‌ها را تهدید می‌کند.
چرا تولید سبز و راهکار پایدار
تولید سبز به معنای استفاده از فرآیندها و فناوری‌هایی است که کمترین آسیب را به محیط زیست وارد می‌کنند و در عین حال، بهره‌وری اقتصادی را افزایش می‌دهند. این رویکرد شامل استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، کاهش مصرف منابع طبیعی، بازیافت مواد و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای می شود.
- تولید سبز و بحرانهای اجتماعی
بحرانهای اجتماعی مانند نابرابری اقتصادی، فقر، مهاجرت‌های اجباری و بی‌ثباتی سیاسی اغلب با تخریب محیط زیست و کاهش منابع طبیعی مرتبط هستند. تولید سبز با ایجاد مشاغل پایدار و کاهش فشار بر منابع طبیعی، می‌تواند به کاهش این بحران‌ها کمک کند. این رویکرد نه تنها به حفظ محیط زیست می‌پردازد، بلکه با ایجاد فرصت‌های اقتصادی جدید، به بهبود شرایط زندگی افراد کم‌درآمد نیز کمک می‌کند.
هرگاه در نظر داشته باشیم که در کشورهایی مانند هند و بنگلادش، پروژه‌های انرژی خورشیدی و بادی به عنوان بخشی از تولید سبز، هزاران شغل جدید ایجاد کرده‌اند می توان نتیجه گرفت که این پروژه‌ها نه تنها به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک می‌کنند، بلکه با ایجاد درآمد برای جوامع محلی، به کاهش فقر و نابرابری اقتصادی نیز کمک کرده‌اند. به عنوان مثال، در مناطق روستایی هند، نصب پنل‌های خورشیدی در خانه‌ها باعث شده است که مردم بتوانند از انرژی پاک استفاده کنند و در عین حال، درآمد اضافی از طریق فروش انرژی مازاد به شبکه برق کسب کنند.
۲. تولید سبز و تورم
تورم طبق تعریف کلاسیک، ناشی از افزایش هزینه‌های تولید و کمبود منابع است. تولید سبز با استفاده از فناوری‌های کم‌مصرف و انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌تواند هزینه‌های تولید را کاهش دهد و به کنترل تورم کمک کند. این رویکرد همچنین با افزایش بهره‌وری در استفاده از منابع، از افزایش قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.
هم اکنون در آلمان، سیاست‌های انرژی سبز و سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر مانند باد و خورشید، باعث کاهش هزینه‌های انرژی شده است. این کاهش هزینه‌ها به شرکت‌ها اجازه داده است تا قیمت محصولات خود را پایین نگه دارند و از افزایش قیمت ها جلوگیری کنند. به عنوان مثال، شرکت‌های تولیدی آلمانی که از انرژی خورشیدی استفاده می‌کنند، هزینه‌های عملیاتی کمتری دارند و می‌توانند محصولات خود را با قیمت‌های رقابتی‌تری به بازار عرضه کنند.
- تولید سبز و بیماری‌های عفونی
تخریب زیستگاه‌های طبیعی و تغییرات آب‌وهوایی، خطر شیوع بیماری‌های عفونی جدید را افزایش می‌دهند. تولید سبز با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و حفظ اکوسیستم‌ها، می‌تواند به کاهش این خطرات کمک کند. این رویکرد همچنین با کاهش آلودگی‌های محیطی، سلامت عمومی را بهبود می‌بخشد.
به عنوانیک نمونه معروف، در برزیل، جنگل‌زدایی گسترده برای کشاورزی صنعتی، باعث افزایش تماس بین انسان و حیوانات وحشی شده است که این امر خطر انتقال بیماری‌های عفونی مانند مالاریا و تب دنگ را افزایش داده است. با اتخاذ روش‌های تولید سبز مانند کشاورزی پایدار و حفظ جنگل‌ها، می‌توان این خطرات را کاهش داد. پروژه‌های کشاورزی ارگانیک در آمازون نه تنها به حفظ جنگل‌ها کمک کرده‌اند، بلکه خطر شیوع بیماری‌ها را نیز کاهش داده‌اند.
- تولید سبز و بحران غذای سالم
کشاورزی صنعتی سنتی با استفاده گسترده از کودها و سموم شیمیایی، نه تنها به محیط زیست آسیب می‌زند، بلکه سلامت انسان‌ها را نیز تهدید می‌کند. تولید سبز در بخش کشاورزی، با استفاده از روش‌های طبیعی و ارگانیک، می‌تواند غذای سالم و ایمن برای جمعیت کره زمین تولید کند. این روش‌ها نه تنها سلامت انسان‌ها را تضمین می‌کنند، بلکه به حفظ آب و خاک نیز کمک می‌کنند.
در فرانسه، مزارع ارگانیک که از روش‌های تولید سبز استفاده می‌کنند، توانسته‌اند محصولات سالم‌تر و با کیفیت‌تری تولید کنند. این مزارع از کودهای طبیعی و روش‌های کنترل آفات بیولوژیکی استفاده می‌کنند نه تنها به محیط زیست آسیب نمی‌زنند، بلکه سلامت مصرف‌کنندگان را نیز تضمین می‌کنند. تولید گندم ارگانیک در فرانسه باعث شده است که محصولات نهایی عاری از باقی‌مانده‌های شیمیایی باشند و به عنوان غذای سالم به بازار عرضه شوند.
-تولید سبز و آلودگی هوا
آلودگی هوا، به ویژه در شهرهای بزرگ، یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات برای سلامت انسان‌ها محسوب می شود. تولید سبز با کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و جایگزینی با انرژی‌های تجدیدپذیر و استفاده از فناوری‌های کم‌آلاینده، به طور قابل توجهی آلودگی هوا را کاهش می دهد.
شهرهای بزرگی مانند پکن و شانگهای در چین با مشکل شدید آلودگی هوا روبرو شده اند. دولت چین با سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر مانند باد و خورشید، و همچنین توسعه حمل‌ونقل عمومی برقی، توانسته است سطح آلودگی هوا را تا حد قابلتوجهی کاهش دهد. استفاده از اتوبوس‌های برقی در پکن باعث کاهش انتشار گازهای آلاینده شده و کیفیت هوا را بهبود بخشیده است.
- تولید سبز و آلودگی آب
آلودگی آب ناشی از فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی، منابع آب شیرین را در معرض خطر قرار داده است. تولید سبز با استفاده از فناوری‌های تصفیه آب و کاهش آلاینده‌های صنعتی، می‌تواند به حفظ منابع آب شیرین کمک کند.
هم اکنون در سوئد، صنایع تولیدی از فناوری‌های پیشرفته تصفیه آب استفاده می‌کنند که به آنها اجازه می‌دهد آب مورد استفاده در فرآیندهای تولیدی را بازیافت و دوباره استفاده کنند. این روش‌ها نه تنها باعث کاهش مصرف آب شده‌اند، بلکه از ورود آلاینده‌ها به منابع آب طبیعی نیز جلوگیری کرده‌اند. به عنوان مثال، کارخانه‌های تولید کاغذ در سوئد از سیستم‌های بسته‌بازیافت آب استفاده می‌کنند که باعث کاهش آلودگی آب‌های محلی شده است.
موارد ذکر شدهدر بالا نشان می‌دهند که تولید سبز چگونه می‌تواند به عنوان یک راهکار جامع و پایدار، به مقابله با بحرانهای جهانی کمک کند.
خلاصه اینکه تولید سبز نه تنها یک ضرورت زیست محیطی، بلکه یک راهکار اقتصادی و اجتماعی برای مقابله با بحرانهای جهانی است. با اتخاذ این رویکرد تولیدی، می‌توان به آینده‌ای پایدار و سالم برای نسل‌های امید بیشتری داشت. برای تحقق این هدف، همکاری بین‌المللی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز و تغییر الگوهای مصرف ضروری به نظر می رسد.
منابع:
1. United Nations Environment Programme (UNEP). (2020). Green Economy: Pathways to Sustainable Development and Poverty Eradication.
2. World Health Organization (WHO). (2021). Air Pollution and Health.
3. Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). (2021). Climate Change 2021: The Physical Science Basis.
4. Food and Agriculture Organization (FAO). (2020). The State of Food Security and Nutrition in the World.
5. International Energy Agency (IEA). (2021). Renewable Energy Market Update.
