تولید سبز به نقل از مجله اخبار مالی- صنعت پتروشیمی نقش مهمی در اقتصاد ج.ا.ایران ایفا می کند، این صنعت مواد اولیه ضروری را برای بسیاری از بخش های مختلف تامین می کند. اما فعالیت این صنعت پایه دارای اثرات زیست محیطی نامطلوبی است که باعث شده نگرانی های قابل توجهی را به ویژه در مورد انتشار گازهای گلخانه ای و کاهش منابع از جمله اب و آلودگی هوا و خاک بوجود آورد. هم اکنون تولید کودهای حاوی نیتروژن ۳۰ درصد از انتشارات گازهای گلخانه ای تولید شده در صنعت پتروشیمی جهان را تشکیل می دهد و گازهای گلخانه ای ۳۰۰ برابر قوی تر از دی اکسید کربن ایجاد می کند. بدون احتساب کود، ۶۳ درصد تولیدات پتروشیمی را پلاستیک تشکیل می دهد که بیش از یک سوم آن در بسته بندی استفاده می شود. با افزایش تقاضا برای نفت و گاز، گازهای گلخانه ای بسیار بالاتر از حد پیش بینی شده در کنوانسون پاریس و رسیدن به کربن صفر و محدود کردن گرمایش به ۱.۵ درجه سانتیگراد ایجاد می شود.برای حل این مساله سرمایه گذاری سبز نقش کلیدی بازی می کند. از این رو، سرمایه‌گذاری سبز در پتروشیمی‌ها به‌ویژه در ج.ا.ایران چالش‌ها و فرصت‌های منحصربه‌فرد فراوانی را پیش رو دارد که به طور فزاینده‌ای حیاتی جلوه می کنند.
راهبرد صرفه اقتصادی سوخت پتروشیمی
یکی از مشخصه های بارز صنعت پتروشیمی، قیمت گذاری سوخت و تامین خوراک است. در خاورمیانه، صنایع محلی می توانند این منابع را تا بیشتر از یک دهم قیمت های رایج بازار جهانی تهیه کنند. این مزیت قیمت، در حالی که از نظر اقتصادی سودمند است، چالشی را برای پذیرش فناوری‌ها و شیوه‌های سبز ایجاد می‌کند. زمانی که شیوه‌های سنتی از نظر مالی جذاب هستند، سرمایه‌گذاران ممکن است در انتقال به جایگزین‌های پایدارتر تردید کنند. با این حال، دوام طولانی مدت منابع پتروشیمی ارزان قیمت ممکن است با افزایش فشار جوامع مدنی محلی و نهاد های بین المللی برای پایداری با موانعی روبرو شود از این منظر سرمایه گذاری سبز نه تنها یک انتخاب اخلاقی، بلکه به یک ضرورت راهبردی برای باقی ماندن در عرصه رقابت در بازارهای خواهد بود.
هزینه های سبز در مقابل مالیات های سبز
در حال حاضر، چارچوب نظارتی برای پایش اثرات زیست محیطی پتروشیمی ها در کشور وجود دارد اما این چارچوب ها هنوز به مکانیزم مالیات کربن که در اقتصاد های پیشرفته اعمال می شود مجهز نشده اند، البته هزینه های سبز یا عوارض آلودگی وجود دارد که به عنوان یک روش مالی شرکت ها را تشویق می کند تا شیوه های پایدارتر را در تولید اتخاذ کنند. این محیط نظارتی فرصتی را برای شرکت های پتروشیمی فراهم می کند تا فعالانه در فناوری ها و شیوه های سبز سرمایه گذاری کنند. با اتخاذ روش‌های تولید سازگار با محیط زیست، شرکت‌ها نه تنها می‌توانند از مقررات موجود پیروی کنند، بلکه می‌توانند در بازارهایی که به طور فزاینده‌ای گرایش به سوی پایداری زیست محیطی دارد، موقعیت مطلوبی داشته باشند.
چالش کمبود آب
ج.ا.ایران به دلیل بارندگی کم و کاهش منابع آب شیرین با چالشی جدی در زمینه دسترسی به آب مورد نیاز در بخش شرب و در بخش توسعه و البته در بخش حفظ توازن زیست محیطی مواجه است. فرآیندهای پتروشیمی اغلب نیازمند استفاه از اب فراوان هستند و این موضوع چالش ها را برای منابع آبی که در حال حاضر نیز کمیاب هستند تقویت می کند. سرمایه گذاری سبز با هدف کاهش مصرف آب و بازیافت آب در عملیات پتروشیمی می تواند به طور قابل توجهی این فشار را کاهش دهد. فن‌آوری‌هایی مانند سیستم‌های خنک‌کننده آبی با بازدهی بالا ، امکانات پیشرفته تصفیه، و ایجاد منابع پایدار آب می‌توانند نقشی حیاتی در تضمین پایداری صنعت حتی در شرایط خشک زیستی ایفا کنند.
انتشار گازهای گلخانه ای
آلودگی گازهای گلخانه ای همچنان یک موضوع مبرم مرتبط با بخش پتروشیمی است و ج.ا.ایران به دلیل اتکای زیاد به سوخت های فسیلی و افزایش تعهد جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در صورت ادامه روند فعلی با چالش هایی مواجه خواهد شد. سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز مانند جذب و ذخیره‌سازی کربن (CCS)، مواد اولیه زیستی و انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند به طور قابل توجهی این انتشارات را کاهش دهد. صنعت پتروشیمی با انتقال به سمت شیوه‌های سبزتر، می‌تواند به اهداف اقلیمی دست یابد و در عین حال موقعیت خود را در بازار جهانی که به‌طور فزاینده‌ای نسبت به محیط‌زیست آگاه است، تضمین کند.
محدودیت در دسترسی به فن آوری های مدرن
یک مانع مهم برای سرمایه گذاری سبز در بخش پتروشیمی در ج.ا.ایران، دسترسی محدود به فناوری های مدرن است. شرکت‌های پتروشیمی اغلب فاقد زیرساخت، بودجه یا تخصص لازم برای اجرای فناوری‌های سبز پیشرفته هستند. پرداختن به این محدودیت ها از طریق مشارکت های بین المللی، موافقت نامه های انتقال فناوری و حمایت دولتی می تواند اتخاذ شیوه های پایدار را تسهیل کند. تشویق همکاری با ارائه دهندگان فناوری و موسسات تحقیقاتی همچنین می تواند نوآوری را تقویت کند، به غلبه بر موانع و تسریع انتقال به سمت صنعت پتروشیمی پایدارتر کمک کند.
نتیجه گیری
سرمایه گذاری سبز در بخش پتروشیمی به ویژه در زمینه ج.ا.ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. در حالی که چالش هایی مانند قیمت پایین منابع پتروشیمی، فقدان مقررات سختگیرانه، کمبود آب، انتشار گازهای گلخانه ای و دسترسی محدود به فناوری وجود دارد، اما فرصت هایی را برای نوآوری و رشد راهبردی فراهم کرده است. شرکت‌های پتروشیمی با پذیرش پایداری از طریق سرمایه‌گذاری‌های سبز، نه تنها می‌توانند خود را با اهداف زیست‌محیطی جهانی هماهنگ کنند، بلکه می‌توانند دوام و رقابت بلندمدت خود را در بازاری که به سرعت در حال تغییر است، تضمین کنند. تاکید بر ابتکارات سبز در نهایت راه را برای یک صنعت پتروشیمی مسئولانه و از نظر اقتصادی سالم که نیازهای حال حاضر را بدون به خطر انداختن آینده برآورده می کند، هموار می کند.
