1
- چهره سرمایه گذاری در جهان به سرعت در حال تغییر است. توسعه تکنولوژیکی بازارها، تغییرات اقلیمی و بروز همه گیری کرونا تاثیرات شگرفی بر اولویت بندی سرمایه گذاران جهت ورود به بازارها از خود بر جای گذاشته است. سرمایه گذاران به مرور متوجه این نکته می شوند که ریسک های ناشی از تغییرات اقلیمی و تکنولوزیکی از جمله هوش مصنوعی و واقعیت افزوده برای کسب و کارهای سنتی به سرعت در حال رشد است. این ریسک ها از یک سو به صورت مستقیم اثرات خود را بر پروژه ها بر جای می گذارد، بدین ترتیب که تاسیسات زیر بنایی از جمله راه ها، کارخانجات و سد ها می توانند متحمل زیان های قابل توجهی به لحاظ بروز سیل، آتش سوزی و یا طوفان به لحاظ تغییرات اقلیمی شوند و یا شیوه تولید و توزیع را به شدت دستخوش تغییر نمایند. ریسک غیر مستقیم این تغییرات نیز شامل گرایش روزافزون مصرف کنندگان به محصولات و خدمات تولید در قالب تولید سبز و یا تولید پایدار و خرید های غیر حضوری و محلی است. مجموع این عوامل سرمایه گذاران را به سوی سرمایه گذاری با در نظرداشت مسئولیت اجتماعی SRI هدایت می کند.
2- شرکت ها با بروز تغییر در ذائقه مصرف کنندگان به صورت مستمر به سوی اعمال و اجرای شاخص های مسئولیت پذیری اجتماعی در حوزه های زیست محیطی، اخلاقی، بشردوستانه و اقتصادی یا همان مسئولیت اجتماعی شرکتی CRS در حال حرکت هستند؛ این نهاد ها علی رغم نبود اجبار قانونی در اجرای شاخص های مذکور، این شاخص ها را در فعالیت های خود به صورت اختیاری مورد توجه قرار می دهند، این شاخص ها تا بدانجا اهمیت پیدا کرده است که بیش از 90 درصد از شرکت‌های موجود در شاخص S&P 500 گزارش‌های CSR را مطابق با استاندارد گزارشگری در این حوزه( ISO26000 ) منتشر می کنند. آنها با توجه به تاثیر پذیری بالای شاخص های بازار از جمله قیمت و ارزندگی و ریسک و البته ورود رگولاتورهای نظارتی جدید با گرایش زیست محیطی در سطح ملی و بین المللی اقدام به این عمل می کنند.
3- مسئولیت پذیری در حوزه سرمایه گذاری به سرعت در حال ورود به عرصه سرمایه گذاری پایدار است، فرض بر این است که سرمایه گذاری در بازارها باید به گونه ای صورت پذیرد که نیازهای زمان حال جوامع را بدون به خطر انداختن توانایی نسل های آینده برای برآوردن نیازهای خود از محل منابع زیستی تجدید پذیر و غیر تجدید پذیر برآورده سازد. بدین ترتیب سرمایه گذاری لاجرم باید شاخص های سه گانه زیست محیطی، اجتماعی و مسئولیت شرکتی ESGرا در نظر بگیرد، عرصه ای که عوامل اصلی حسابداری برای محاسبه سود و زیان سرمایه با عوامل اصلی در حسابداری زیست محیطی دارای تفاوت های معنی داری در بخش منابع و مصارف است.
4- تغییرات اقلیمی و تخریب محیط زیست با توجه به ابعاد وسیع و تاثیر عمیق آن بر حیات در کره زمین هر روز بیش از روز پیش مورد توجه قرار می گیرد، از کنفرانس توکیو تا کنفرانس گلاسکو، تلاش برای مهار گرمایش زمین از طریق کنترل تولید و انتشار گازهای گلخانه ای GHG (ایجاد بازار کربن) با موفقیت قابل توجهی روبرو نشده است. دانشمندان معتقدند که زمین در حال حاضر، 1.1 درجه سانتیگراد گرمتر از اواخر دهه 1800 است و انتشار گازهای گلخانه ای که همچنان در حال افزایش است باعث افزایش بیشتر و در نتیجه تغییرات گسترده تر اقلیمی می شود، از این رو برای حفظ میزان گرمایش زمین به کمتر از 1.5 درجه کمتر از زمان صنعتی شدن، 196 کشور و سازمان بین المللی تعهد به کاهش تولید گازهای گلخانه ای داده اند. این روند در کنفرانس گلاسگو 2022مورد تایید و تشدید قرار گرفت. از این منظر انتشار گازهای گلخانه ای در سطح جهان باید تا سال 2030 تا 45 درصد کاهش یابد و تا سال 2050 به صفر خالص برسد، بدین ترتیب سمت و سوی سرمایه گذاری ها نیز به ناچار جهت های تازه ای را می بایستی تجربه کند. بخشی از سمت و سوی شدید تغییرات ژئوپولیتیکی همچون تهاجم روسیه به اوکراین و اقدام به تجزیه این کشور در کنار تقابل تشدید شونده غرب در برابر چین در قضیه تایوان به همراه رخدادهای ژئواکونومیکی همچون قطع خط لوله گاز نورد استریم و تلاش روسیه برای ایجاد هاب گازی در ترکیه و همراه شدن عربستان با روسیه برای افزایش قیمت نفت در جریان نشست اوپک پلاس و همراه ده ها رخداد دیگر، را می توان در بستر این تغییر و تحول مورد توجه قرارداد. عصر نوین و پیش روی انرژی های پاک برای همترازی با صنعت کربن نیاز به سرمایه گذاری سالانه 350 میلیارد دلار دارد، این سرمایه تازمانی که قیمت سوخت های فسیلی ( نفت و گاز) در سطوح پایین قرار داشته و دسترسی بدان بسیار آسان باشد کمتر قابل تحقق به نظر می رسد.
5- چهره سرمایه گذاری در سطوح بین المللی و به ناچار ملی در حال تغییر است و سرمایه گذاران برای حضور در این بازار لازم است که با شاخص های نوین ESG خود را منطبق سازند در غیر این صورت از گردونه رقابت کنار گذاشته خواهند شد.
جاوید ر ف شیرازی
