تولید سبز به نقل از مجله اخبار مالی شماره 30- سازمان‌ها برای کاهش ردپای کربن و ارائه راه‌حل‌های پایدارتر، از طرح‌های سبز استفاده می‌کنند. و یکی از راه‌هایی که آنها می‌توانند این کار را انجام دهند، تکیه بر فناوری‌هایی است که نه تنها آنها را قادر می‌سازد انتشار کربن خود را اندازه‌گیری کنند، بلکه راه‌حل‌هایی در مورد چگونگی کاهش به آنها ارائه می‌دهد.
توافقنامه پاریس سازمان ملل متحد با هدف تقویت واکنش جهانی به تهدید تغییرات آب و هوایی جهت کنترل افزایش دمای جهانی کمتر از 2 درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح پیش از صنعتی شدن، بر افزایش توانایی کشورها برای مقابله با اثرات تغییرات آب و هوایی، از طریق جریان‌های مالی مناسب، چارچوب فناوری جدید و افزایش ظرفیت‌سازی متمرکز بوده است.
در حالی که بیشتر صنایع مانند نفت و گاز پیشتر تلاش جهت کاهش انتشار کربن را آغاز کرده‌اند، صنعت مالی نیز لازم است که با سبز شدن، ردپای کربن خود را کاهش دهد. برای صنعت بانکی، سبز شدن به معنای داشتن راه حل های پایدار و کاهش استفاده از محصولات فیزیکی است.
بانک ها چگونه بر محیط زیست اثر می گذارند؟
بانک ها مانند همه شرکت ها به صورت مستقیم از طریق فعالیت های خود گازهای گلخانه ای (GHG) تولید می کنند. با این حال، مهمترین سهم آنها در انتشار گازهای گلخانه ای به این روش نیست. بلکه سهم آنها در تولید گازهای گلخانه ای به روش غیر مستقیم و به شیوه سرمایه گذاری در پروژه هایی است که باعث انتشار گازهای گلخانه ای می شوند.
بر اساس گزارشی که توسط موسسه غیرانتفاعی آب و هوا CDP منتشر شده است، انتشار گازهای گلخانه ای مرتبط با فعالیت های سرمایه گذاری، وام دهی و پذیره نویسی بانک ها به طور متوسط بیش از 700 برابر بیشتر از انتشار مستقیم گازهای گلخانه ای است که به صورت مستقیم تولید می کنند، به عبارت دیگر تسهیلات بانکی 700 برابر بیشتر از فعالیت شعب بانک ها آلایندگی ایجاد می کند.
باید توجه داشت که هر سال، نظام بانکی جهان شش میلیارد کارت در سراسر جهان تولید می کند. با بررسی ردپای کربن این کارت ها مشخص می شود که سالانه بیش از 136500 تن دی اکسید کربن (Co2) به این دلیل منتشر می شود. این حجم از گازکربنیک، معادل تولید گاز کربنیک تولید شده ناشی ازسفر هوایی 500000 مسافر در طولانی ترین سفر هوایی جهان یعنی سیدنی تا نیویروک( 19 ساعت) است.
همچنین استفاده از کاغذ پول در چاپ اسکناس به کاهش بیشتر سطح جنگل ها می انجامد، تخمین زده می شود که جنگل زدایی مسئول حدود 12 درصد از کل انتشار گازهای گلخانه ای است. چاپ پول کاغذی اثرات زیست محیطی نسبتاً قابل توجهی دارد، اما این مهم به چاپخانه ختم نمی شود.
بانکداری پایدار یا سبز، چرا و چگونه؟
بانک ها به گونه سنتی وظیفه تخصیص سرمایه کمیاب را با اعطای اعتبار به جایی که بیشترین بهره وری را دارد برعهده دارند و همچنین به خانوارها اجازه می دهند مصرف خود را در طول زمان از طریق پس انداز و استقراض برنامه ریزی کنند. اما در بانکداری پایدار یا سبز کارکرد بانک ها به این موارد ختم نمی شود، در این نوع از بانکداری معیارهای محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) در بانکداری سنتی ادغام می شود و مزایای ESG به عنوان یک هدف کلیدی مورد توجه قرار می گیرد.
از این رو بانک سبز به شرکتی اطلاق می شود که منبع تأمین مالی انرژی پاک است.
به سخن دیگر بانک سبز یک موسسه مالی است که با مشارکت بخش دولتی و خصوصی از تکنیک‌های نوین تأمین مالی و ابزارهای توسعه بازار، برای سرعت بخشیدن به استفاده از فناوری‌های انرژی پاک استفاده می‌کند.
بر اساس تعریف بالا بانک ها برای سبز بودن و حرکت در مسیراقتصاد پایدار لازم است تامین مالی را در جهت بهبود محیط زیست، ارتقای کیفیت محصول و گفتگو در باره بهبود شرایط زندگی مردم و ارتقای سطح بهره وری در استفاده از مواد و انرژی، کیفیت خدمات و محصولات، مدیریت زیست محیطی و کاهش صنایع آلاینده سازماندهی کنند.
بانک ها چگونه ردپای کربن را کاهش می دهند؟
به عنوان مهمترین گام در مسیر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، بانک‌ها می‌توانند منابع مالی لازم را برای هدایت جهان در مسیر کاهش انتشار کربن ارائه کنند. آنها می توانند منابع مالی ارزان و فراوانی را برای تولیدکنندگان انرژی سبز فراهم کنند و در مقابل هزینه تامین مالی را برای تولید و استفاده از سوخت های فسیلی افزایش دهند.
بانک ها همچنین می توانند با کاهش و جبران ردپای کربن در محصولات خود به حفظ طبیعت کمک کنند. بانک‌ها با اندازه‌گیری، جبران و کنترل کربن ایجاد شده در هنگام تولید محصولات، می‌توانند نقاط بحرانی تولید گازهای گلخانه ای خود را شناسایی و نسبت به کاهش آن اقدام به عمل آورند.
البته که یکی از بهترین شیوه ها برای کاهش آلودگی زیست محیطی توسعه بانکداری الکترونیک است. در این شیوه بانکداری نیاز به کاغذ و جوهر و چاپ را کاهش پیدا می کند، و انجام سفرها برای انجام خدمات بانکی کاهش یافته و بدین وسیله دی اکسید کربن کمتری تولید می شود. بدین ترتیب فناوری های جدید بانکداری به حفظ محیط زیست کمک می کند، اما این شیوه از بانکداری تنها در صورتی که مشتریان توان استفاده از یک یا چند شکل از خدمات بانکداری الکترونیکی را داشته باشند میسر خواهد بود و این مهم نیازمند آموزش و ایجاد احساس نیاز در آنها است.
یکی دیگر از ساده ترین راه‌ها برای کاهش ردپای کربن به شیوه مستقیم از سوی بانک ها، کاهش استفاده از موادی است که تجزیه‌پذیرنیستند، مانند پلاستیک. باید توجه داشت در حالی که بانک‌ها مصرف کاغذ خود را کاهش داده‌اند، بسیاری از آنها برای تولیدکارت‌های اعتباری به پلاستیک متکی هستند.
همچنین بانک ها جهت دستیابی به هدف خود برای خنثی شدن کربن و رسیدن تحقق هدف کربن صفر می توانند اقدام به کاهش مصرف و انتقال سوخت های فسیلی کنند و همزمان در بخش انرژی های تجدیدپذیر بیش از پیش فعال شوند.
و در پایان این که بانک ها باید راهبرد جبران تولید کربن را مطابق با انتظارات بازارهای داخلی و خارجی، که به صورت مستمردر حال تحول باشد با تمرکز بر کاهش کربن توسعه دهند و این مهم می تواند در قالب مشارکت در بازار کربن محقق شود.
گردآوری و ترجمه: مریم شیرازی
